1. گاهى احساس مى‏كنم از تمام مسائل عقيدتى و اخلاقى آگاهم، اما در عمل به‏آن‌ها عاجز هستم. علت چيست؟

اطلاع و آگاهى از احكام دين و اخلاقى، اولين قدم در انجام و عمل بدان‏ها است؛ يعنى اگر علمى در كار نباشد، عمل نيز ممكن نخواهد بود. اگر چنانكه عملى نيز بدون اطلاع و آگاهى انجام شود، ارزش نخواهد داشت؛ پس در اولين قدم، علم و آگاهى از احكام شريعت و مسائل اخلاقى لازم و ضرورى است؛ ولى صرف داشتن علم و آگاهى در رستگارى و فلاح كافى نيست؛ به عبارتى اين شرط، شرط لازم است و نه شرط كافى و شرط كافى همان ملتزم بودن بدان و به مرحله عمل و تحقق خارجى رساندن آن است. حال علت چيست كه با اين‌كه مى‏دانيم فلان چيز حرام است، بدان دست مى‏يازيم و يا فلان امر واجب است از انجام آن سر باز مى‏زنيم. اين‌جا دو حالت مى‏توان تصور كرد:
اگر پس از علم و آگاهى از حرام يا واجب بودن امرى به آن عمل نكرد و پس از آن، دچار پشيمانى و ندامت نشد، اين، علامت بى‌اعتقادى و عدم التزام به دين است؛ ولى اگر حالت ندامت دست داده و با خود عهد و پيمان بست كه آن عمل حرام را مرتكب نشده يا امر واجب را به جا‏آورد، اين شخص مشكل ضعف ايمان دارد كه بايد به تقويت آن پرداخته و اين نقيصه را جبران كند. لازم به توضيح است احكام اسلام سه دسته‌اند:

الف) اعتقادى است مانند توحيد، نبوت، حضرت و معاد كه عمل انجام دادنى در آن نيست و صرف اعتقاد و يقين است،
ب) احكام شرعى است همانند واجبات، محرمات، مكروهات و مستحبات اينجا صرف علم و اعتقاد كافى نيست و آنچه از ما خواسته شده، عمل است
ج) مسائل اخلاقى و روحى است، مثل آراسته شدن به فضايل انسانى و الهى (تحليه) و پيراسته شدن از صفات ناپسند و غير اخلاقى (تخليه) كه در اين مقوله نيز تنها وظيفه ما عمل به دستورات است، در قسم دوم (احكام و فروعات شرعى) متأسفانه قشر وسيعى از مردم نيز بدين مشكل دچارند كه با وجود علم به وجوب نماز، روزه، خمس، امر به معروف، نهى از منكر و حج، از روى سهل‏انگارى و سستى از انجام آن‌ها كه در ظاهر با مشقت و سختى همراه است، خوددارى مى‏كنند هر چند خود را مسلمان مى‏دانند. اين مشكل، تنها با تقويت بنيه اعتقادى و كلامى (همان قسم اول) قابل حل است؛ يعنى شخص بايد با مطالعه، تفكر و موعظه، ديدگاه خود را به خدا، معاد، عذاب آخرت و نبوت تصحيح كرده و در خود، برابر احكام الهى احساس تكليف را ايجاد كند. در قسم سوم (صفات اخلاقى و روحى) انجام خصوصيات اخلاقى ستوده و ترك صفات ناپسند، تنها براى رسيدن افراد به كمال انسانى و تخلق آنها به اخلاق الهى توصيه شده است؛ يعنى انجام اين امور، جزء كرامت‌هاى انسانى و

پرسش وپاسخ اخلاقی

          الحقیر  
            بازدید : 106
          دوشنبه 07 فروردین 1391
           نظرات (0)
        

- نمى‏دانم چرا در مراسم عزاى حسينى از چشمانم اشك نمى‏آيد؟

شايد يكى از دلايلى كه باعث شده در مراسم سوگوارى سيدالشهدا به قول شما حتى قطره‏اى اشك از چشمان شما جارى نشود، اين باشد كه ذهنيت عقلانى شما چه بسا توجيه مناسبى براى گريه كردن نيافته است و اگر به فلسفه گريه بر امام حسين (علیه السلام) و ديگر ائمه مظلوم پى ببريد، اين مسئله حل شود.

البته همان طور كه مى‏دانيد گريه بر امام حسين (علیه السلام) از واجبات نيست، ولى مسئله گريه و عزادارى براى حضرت سيدالشهداء از بافضيلت‏ترين اعمال است و فلسفه‏هاى سازنده و تربيتى متعددى دارد از جمله: 1- زنده داشتن ياد و تاريخ پرشكوه نهضت حسينى، 2- الهام‌بخش روح انقلابى و ستم‌ستيزى، 3- پيوند عميق عاطفى بين امت و الگوهاى راستين، 4- اقامه مجالس دينى در سطح وسيع و آشنا شدن توده‏ها با معارف دينى، 5- پالايش روح و تزكيه نفس، 6- اعلام وفادارى نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم

البته در ميان انسان‌ها از نظر اثرپذيرى‏هاى عاطفى تفاوت‏هايى وجود دارد، ازاين‏رو شما نبايد چندان نگران باشيد و چه بسا به تدريج و با شركت در مجالسى كه از حال و سوز و گداز بيشترى برخوردار است بتوانيد بر اين مسئله فائق آييد.

اما نكته قابل ذكر اين است كه ائمه اطهار (علیهم السلام) به ما تذكر دادند كه در مراسم سوگوارى حضرت اباعبدالله الحسين (علیه السلام) اگر گريه به چشمان شما نيامد، حالت حزن و اندوه به خود بگيريد و سرتان را پايين بياوريد و به اصطلاح حالت «تباكى» به خود بگيريد، تا انشاءالله اجر و ثواب عزادارى آن حضرت نصيب شما بشود.

اما براى درمان خشكى چشم راه‏هاى زير مفيد است: پرهيز از گناه، بيدارى سحر و تلاوت قرآن، روزه‏دارى و پرهيز از پرخورى و پرخوابى، شركت در مجالس موعظه و نصيحت، مطالعه احوال بزرگان و شيفتگان حضرت حق، 2- حقد و كينه را چگونه از خود برطرف كنيم؟
حِقد (كينه) پنهان كردن دشمنى در دل و ثمره غضب است. زيرا غضب وقتى [به سبب عجز از انتقام] تشفّى پيدا نكرد و ناچار فرو خورده شد، به باطن مى‏رود و در آنجا به صورت حقد و كينه درمى‏آيد. كينه از مُهلكات بزرگ است.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: اَلمؤمِنُ لَيسَ بِحَقُودٍ (مؤمن كينه‏توز نيست.) غالباً كينه ملازم با آفاتى است، از قبيل حسد، دورى و بريدن از شخص مورد كينه، ايذاى او و دست زدن به محرماتى از قبيل: دروغ، غيبت، بهتان، فاش كردن راز، پرده‏درى، اظهار عيب، شماتت نسبت به بلايى كه به وى رسيده و خوشحالى از آن، شادى از ظهور لغزش‏ها و خطاهاى او، استهزا و مسخره كردن وى، اعراض از او برای خوار شمردنش، ادا نكردن حقوق او (مانند دين يا صله رحم)و غیر اینها. همه اينها حرام است و به تباهى دين و دنيا مى‏انجامد و ضعيف‏ترين مرتبه كينه اين است كه از آفات ياد شده احتراز كند و براى كينه مرتكب گناه نشود. لكن برفرض كه هيچ يك از اينها پديد نيايد، خود كينه از امراضى است كه بر باطن آدمى سنگينى مى‏كند و روح از آن متألّم و در آزار است.

درباره پرسش و پاسخ , پرسش و پاسخ اخلاقی ,

ادامه مطلب ...

پاسخ

باید توجّه داشت که((هلاک))در آیه شریفه به معنی نابودی و فناءِ مطلق نیست زیرا نه روح انسان،بلکه جسم انسان هم نابود محض نمی شود،و پس از تجزیه شدن،در دل خاک و دیگر موجودات این جهان باقی می ماند و در روز رستاخیز هم از آن برانگیخته می شود.
بنابراین ما چه روح را مجرّد بدانیم و چه ندانیم،هرگز فانی مطلق و نابود محض نمی شود، حتّی جسم انسان هم چنین نخواهد شد بلکه منظور از هلاک در آیه شریفه به هم خوردن ترکیب و فنای صورت است.بنابراین فنا وهلاک یک انسان همین است که رابطه روح وجسم او قطع شود و آن وضع سابق به هم بخورد،اگر چه هر کدام از جسم و روح به وضع دیگری به بقاء خود ادامه دهند.
گواه این مطلب آیات فراوانی است که درباره هلاک اقوام گذشته وارد شده است مانند: وَ اِنَّهُ اَهْلَکَ عاداً الْاُولیٰ وَ ثَمُوُدَ فَما اَبْقیٰ وَقَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ ((خداوند طایفه عاد نخستین و ثمود را هلاک کرد و کسی از آنها باقی نگذارد،همچنین قوم نوح را هلاک نمود))
(نجم آیات 52-50)
روشن است که منظور از هلاکت اقوام عاد و ثمود و نوح در این آیات همان میراندن آنها و بر هم زدن رابطه جسم و جان آنها است . بنا براین،منظور از آیه (کُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ اِلّٰا وَجْهَهُ)این است که تمامی موجودات جهان هستی متلاشی می شوندو وضع آنها دگرگون می گردد و تنها ذات پاک خدا است که از هر گونه دگرگونی برکنار است.

پاسخ

دروغ ذاتاًکار فوق العاده بدی است و بسیاری از مشکلات و بدبختی ها و نابسامانی های اجتماعی کنونی ما براثر همین دروغ است ،در بعضی از بیاناتی که از ائمّه اهل بیت (علیه السلام) رسیده دروغ را کلید سایر گناهان شمرده اند!
ولی درعین حال در پاره ای از موارد استثنایی پیش آمدهایی می کند که اگر انسان در آنجا راست بگوید فتنه و فساد بزرگی بر پا می شود در حالی که اگر راست نگوید آتش فتنه خاموش می گردد،مثلاً هر گاه میان دو نفر اختلاف شدیدی باشد و یکی از آنها پشت سر دیگری بد گویی کند و ما هم بشنویم، وبدانیم که اگر در برابر سؤالاتی که می شود راست بگوییم و بد گوئی های اورا فاش کنیم آتش فتنه ای بر پا می شود که ممکن است تلفات و خسارات مهمّی به بار آورد،بدیهی است در چنین موردی راست گفتن کار غلطی است،و هیچ عاقلی نمی تواند بگوید در چنین موردی هم باید راست گفت،این یک قانون مسلّم عقلی است که هر گاه فساد چیزی،از صلاح آن بیشتر باشد ما باید از آن چیز بپرهیزیم. قوانین اسلامی نیز این حکم عقلی را تأیید نموده ،و درچنین موارد استثنایی از روی ضرورت ، دروغ گفتن را تجویز می کند.
ولی به دو موضوع باید مؤکّداً توجّه داشت :
نخست اینکه این موضوع کاملاً جنبه استثنایی دارد و جز در شرایط خاصّی دروغ گفتن جایز نیست و نباید عدّه ای موضوع ((دروغ مصلحت آمیز)) را دستاویز کرده و بدون جهت و یا برای بدست آوردن منافع شخصی غلطی دروغ بگویند و این عمل زشت را به نام اینکه مصلحت ایجاب کرده مرتکب شوند.
دوّم اینکه اسلام به قدری به موضوع دروغ اهمّیّت داده که حتّی در موردی که ضرورت ایجاب می کند که انسان دروغ بگوید دستور((توریه)) داده و در میان دانشمندان و فقهاءِ ما این فتوی مشهور است.
منظور از ((توریه)) این است که در موارد ضروری به جای دروغ گفتن جمله ای گفته شود که شنونده به گمان خود از آن مطلبی استفاده کند در حالی که منظور گوینده چیز دیگری بوده است مثلاًکسی از ما بپرسد آیا فلان کس درباره من چنین حرف بدی زده؟ ما در جواب بگوییم : نه و منظورمان این باشد که به این عبارت نگفته،اگر چه همان مطلب را به عبارت دیگر گفته است،ولی شنونده از کلمه ((نه)) چنین می پندارد که اصلاً آن حرف درباره او گفته نشده است.
و اگر در کلمات پیشوایان دین به مقتضای ضرورت و حفظ جان و مال مردم و جلوگیری از اختلافات و فتنه ها دروغ مصلحت آمیزی بوده است حتماً از قبیل توریه است که دروغ محسوب نمی گردد.
این نکته هم ناگفته نماند در مواردی که وظیفه انسان توریه یا دروغ مصلحت آمیز باشد اگر راست بگوید گناه کرده و هر فسادی به وجود بیاید او مسؤل است! روشن است که در آیات قرآن هیچ گونه دروغ مصلحت آمیز و توریه وجود ندارد،یعنی درباره آیات و احکام الهی اصولاً چنین ضرورتی مفهوم ندارد.

پاسخ

جای تردید نیست که اسلام خدمات پر ارزشی به جامعه زنان عالم کرده،و حقّ بزرگی به گردن آنها دارد حتّی آن دسته از نویسندگان تاریخ تمدّن غربی که نظر خوش به اسلام ندارند مانند ((کرین برینتون)) و ((جان کریستوفر)) و ((روبرت لی وولف)) در کتاب تاریخ تمدّن غرب و مبانی آن در شرق ، صریحاً اعتراف می کنند که نهضت اسلام کمک مؤثّری به بهبود حال زنان نمود و قرآن مجید نیز دستور های مؤکّدی در این باره صادر کرده است نمونه آن آیه شریفه ((وَعٰاشِروُهُنَّ بِالْمَعْروُفِ)) (نساء آیه 19) و ((هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ اَنْتُمْ لِبٰاسٌ لَهُنَّ)) (بقره آیه 187) می باشد.
در بیانات پیشوایان اسلام به قدری درباره خوش رفتاری با زنان تأکید شده که فرموده اند در برابر آنها حتّی ترشرویی نکنید ((لاٰ قَبیح لَها وَجْها)) همچنین زنان را موظّف کرده که با نهایت مهربانی و خوشرفتاری با شوهران رفتار نمایند.
امّا در مورد تنبیه خفیف بدنی زنانی که حاضر به اداءِ حقوق زناشویی نیستند دستور صریح قرآن این است که شوهر نخست از طریق پندواندرز،سپس با جدا کردن بستر خویش و قهر کردن وارد گردد،اگر هیچ وسیله ای مؤثّر نشد در این صورت می تواند از تنبیه خفیف بدنی استفاده کند و بدیهی است که این موضوع یک موضوع کاملاً استثنایی ودرحقیقت حکم جرّاحی یک بیمار را دارد که مخصوص مواقع ضرورت است.
حتّی اگر شوهر نیز از انجام حقوق زناشویی سر باز زند و راهی برای وادار ساختن او به انجام این حقوق جز تنبیه بدنی نداشته باشد حکومت اسلامی حق دارد او را تنبیه بدنی نماید.
این نکته نیز لازم به یادآوری است که در بعضی از زنان (طبق نظریه روانشناسان) همواره یک حالت ((مازوشیم)) (آزارخواهی) وجود دارد که گاهی به عللی تشدید می گردد و به صورت یک بحران روانی بروز می کند،در این گونه موارد بحرانی و استثنایی تنبیه ملایم در تسکین روحی آنها مؤثّر است.
به این نکته نیز باید توجّه داشت که تنبیه مزبور نباید طوری باشد که موجب مجروح شدن یا حتّی سیاه و کبود و سرخ شدن بدن گردد.

پاسخ

يكي از دعاهايي که مناسب است در سجده خوانده شود اين دعا است : يا خَيرَ المَسئولينَ وَ يا خَيرَ المُعطينَ اُرزُقني وَ ارزُق عِيالي مِن فَضلِکَ فَإِنَّکَ ذُوالفَضلِ العَظيم.
امّا يكي از بهترين ذكر ها در سجده ، اين ذکر است : اَللّهُمّ صَلّ عَلي مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد .

پاسخ

ازدواج دختران باكره تنها با اجازه پدر ميسّر است. اگر پدر نباشد جدّ پدري مي تواند اجازه را بدهد. و در اينجا بين عقد موقّت و دايم تفاوتي نمي كند و اگر پدري بدون علّت موجه مانع ازدواج دخترش بشود و همچنين اجازه گرفتن از پدر يا جدّ پدري به جهت غايب بودن يا غير آن ممكن نباشد و دختر حاجت زيادي در همان وقت به ازدواج داشته باشد اجازه پدر و جدّ لازم نيست.
در عين حال نظر بسياري از فقهاء اين است در صورتي كه پدر و يا جدّ پدري حضور دارند تلاش كنند رضايت آنها را جلب نمايند.

منبع: کتاب 200 پرسش و پاسخ آقای سید کاظم ارفع

پاسخ

قرآن مجيد از زنان پيامبر (ص) با عبارت مادران مؤمنين تعبير مي کند : « وَاَزواجُهُ اُمُّهاتُکُم» و شيعه تنها نسبت به برخي افعال ايشان با پيامبر در زمان حيات او و پس از مرگ او،و نيز افعال عايشه در مقابل امير المومنين علي (ع)به خصوص شرکت او در جنگ جمل و مخالفت او با امام زمان (منظور حضرت علي(ع))خود انتقاد دارد. براي مثال دو مورد از مواردي که در قرآن و صحاح و تواريخ اهل سنت آمده است متذکر مي شويم:
خداوند به عايشه و حفصه مي فرمايد:
« اگر به سوي خدا تو به کنيد(نيکوست،چراکه )قلب هاي شما به گناه متمايل شده و اگر بر آزار پيامبر همکاري کنيد،خداوند ناصر و حافظ اوست و جبرييل و صالحان از مومنين و ملائکه پشتيبان اويند.» سوره تحریم آيه 4 و اين تهديد صريح است از جانب خداوند براي عايشه و حفصه (صحيح بخاري،جلد 3 ص 5و 6،باب عرفه ،از کتاب مطالم خداوند متعال مي فرمايد:اگر پيامبر شما را طلاق دهد،اميد است که خداوند همسراني بهتر از شما که زنان مسلمان و مومن هستند به وي عطا کند.(سوره تحريم آيه 5)
اين آيه به شهادتن عمربن خطاب درباره عايشه و حفصه نازل شده چنانکه در صحيح بخاري آمده است (صحيح بخاري،جلد 6ص69 باب « ا ابسه النبي الي ابعض ازواجه». ضمنا به تنهايي دلالت دارد که زنان مومنه اي در ميان مسلمانان وجود داشته اند که بهتر از عايشه بوده اند

پاسخ

در اصطلاح به پيروان اميرالمؤمنين علي عليه السلام شيعه مي گويند و ماهيّت شيعه همان ماهيّت اسلام است (منظور شيعه اَثناعشريّه يعني کساني که دوازده امام حق را که اولين آن اميرالمؤمنين علي عليه السلام و آخرين ايشان حضرت مهدي عليه السلام مي باشد را قبول دارند.)

پاسخ

پيروي از حضرت علي عليه السلام ، منطبق است بر آيات قرآن که معروفترين آن آيه ي تبليغ است (يا ايهاالرسول بلغ ما انزل اليک من ربک ... سوره ي مائده آيه ي 67) اين آيه در غدير خم ، پس از اينکه پيامبر (ص) بعد از بجا آوردن اعمال حجّ (حجّه الوداع)،به مدينه بر مي گشتند، نازل شد. طبق نظر علماي شيعه وبسياري از علماي اهل سنّت در اين آيه خداوند متعال ، به پيامبر(ص) وحي کرد که حضرت علي عليه السلام را به جانشيني خود بگمارد. (چننانچه امام فخر رازي،آلوسي ، ميبدي که از بزرگان و معروفين اهل سنّت هستند در تفسير اين آيه ، جريان غدير خم را نقل مي کنند ، که شما مي توانيدبه کتب تفسيري ايشان مراجعه نمايند).
همچنين منطبق است بر فرمايش پيامبر گرامي اسلام (ص) که مي فرمايد: من شما را ترک خواهم کرد و دو چيز گرانبها را نزد شما باقي خواهم گذاشت :يکي کتاب خدا (قرآن) و ديگري عترتم را (اهل بيتم عليهم السلام) که اين دو از هم جدا نمي باشند تا روز قيامت که بر من وارد شوند. (اين حديث را بسياري از علماي اهل سنّت نقل نموده اند.)

پاسخ

نخست باید توجّه داشت که پایه گذاران نهضت ها و مردان انقلابی که برخلاف مسیر افکار عمومی گام برمی دارند و می خواهند جامعه منحط و آلوده را با برنامه های مترقّیانه خود اصلاح کنند،در نخستین قدم،با یک رشته مخالفت ها و دروغ ها و نسبت های ناروا و تهمت های بی اساس روبه رو می شوند،تهمت زدن یکی از حربه های رایج در جامعه های عقب افتاده است که رجال و شخصیت های بارز خود را بر اثر کوتاهی فکر و کمی ظرفیت آماج تیرهای زهر آگین تهمت ها و نسبت های ناروا قرار می دهد.
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز از این قائده مستثنی نبوده آن حضرت نیز با مخالفت قریش وتهمت های بی اساس آنان روبه رو گردید،کسی که تا دیروز امین و راستگو و پرهیزکار قریش بود از روزی که با افکار پست آنها مخالفت نمود و مردم را به خدا پرستی دعوت کرد به سحر وبه جنون و افتراء بر خدا متّهم گردید و قرآن این تهمت ها را ازآنان نقل کرده بطور مسلّم این گونه نسبت ها اگر درحقّ عدّه ای مؤثر نباشد،درباره عدّه ای ساده لوح و کم ظرفیت باعث شک و تردید در صدق گفتار و ادّعای پیامبر می باشد و راستی یک دسته از مردم برای مدّتی در شکّ و تردید و دو دلی نسبت به این تهمت ها به سر می برند.

پاسخ

آيا شيعه به جهنم مي رود؟

پاسخ

اگر منظور عذاب دوزخ باشد خير شيعيان واقعي عذاب نخواهند ديد.(براي توضيح بيشتر مي توانيد به تفسير الميزان در تفسير آيه 71 سوره مريم مراجعه فرماييد)

فرق ايمان و اسلام

پاسخ

اسلام،اقرار به زبان است که همان شهادتين مي باشد و ايمان اعتقاد قلبي مي باشدمعرفت در لغت به معناي شناخت است و غالباً به معرفت قلبي تفسير مي شود.

دروغ مصلحت آمیزچیست؟ در اسلام چه حکمی دارد؟ وآیا پیامبران و پیشوایان بزرگ چنین دروغی می گفته اند؟

پاسخ

آیا تنبیه بدنی زن جایز است؟ آیا صحیح است که در قرآن مجید اجازه داده شده که اگر زن از حقوق زناشویی سر باز زند او را تنبیه بدنی نمایند؟

پاسخ

يكي از بهترين ذكر ها را در سجده نماز كه اثرات معنوي بالاي دارد بفرماييد ؟

پاسخ

نزديكي با همسر در محرم مخصوصا شب عاشورا چه حكمي دارد ؟

پاسخ

اشکال شرعي ندارد امّا بهتر است به جهت رعايت ادب در شب ديگري اين کار انجام شود.

پاسخ

چه دائم باشد يا موقت اشکال شرعی ندارد.

پاسخ

نظر شيعه در مورد عايشه همسر پيامبر چيست و چه جايگاهي نزد شيعه دارد؟

پاسخ

فلسفه وجودي وماهيت شيعه چيست ؟

پاسخ

حضرت علي عليه السلام پيرو پيغمبر بوده پس شما چراپيروعلي عليه السلام هستيد؟

پاسخ

پاسخ

اگر منظور عذاب دوزخ باشد خير شيعيان واقعي عذاب نخواهند ديد.
(براي توضيح بيشتر مي توانيد به تفسير الميزان در تفسير آيه 71 سوره مريم مراجعه فرماييد)

اسلام،اقرار به زبان است که همان شهادتين مي باشد و ايمان اعتقاد قلبي مي باشد
معرفت در لغت به معناي شناخت است و غالباً به معرفت قلبي تفسير مي شود.