حضرت آيت الله مرحوم علامه حاج سيد علي آقا قاضي : از مهمترين امور در سير اخلاقي و وادي تهذيب نفس، شناخت زندگي و سيره راهرفتگان و سالكان، و اقتدا به روش آنان است. نشريه خلق به معرفي اين مردان الهي اهتمام ويژه دارد و اين امر را از مهمترين وظايف خود ميشمارد. در اين گفتار به اختصار از چهره روحاني عالِم عامل و عارف واصل، مرحوم آيت الله سيد علي قاضي تبريزي حكايت ميكنيم كه از افتخارات حوزه نجف و بلكه تاريخ حوزه شيعي است.
عارف سترگ، مرحوم سيد علي قاضي، در سيزدهم ماه ذي الحجه الحرام سال 1282ق در تبريز چشم به جهان گشود. او گوهري از درياي وجود سيد حسين قاضي و مرواريدي از صدف دامان دختر حاج ميرزا محسن قاضي بود.
پدر
در وي، سيد حسين قاضي، انساني بزرگ و وارسته بود كه در محضر حضرت آيت الله العظمي ميرزا محمد حسن شيرازي زانوي ادب به زمين زده و از شاگردان برجسته حلقه درس او به شمار ميرفت و از سوي او به تصديق اجتهاد نايل آمده بود.
درباره مرحوم سيد حسين قاضي گفتهاند: زماني که آهنگ ترك سامرا و حركت به سوي زادگاه خويش تبريز كرد، استادش ميرزاي شيرازي به وي فرمود: «در شبانه روز، يک ساعت را براي خودت بگذار». يک سال بعد، چند نفر از تجار تبريز به سامرا مشرف و به محضر آيت الله ميرزا محمد حسن شيرازي ميرسند. وقتي ميرزا از احوال شاگرد خويش (سيد حسين قاضي) جويا ميشود، ميگويند:
يك ساعتي که شما نصيحت فرمودهايد، تمام اوقات ايشان را گرفته، و در شب و روز با خداي خود مراوده دارند.
تحصيلات
سيد علي قاضي از ابتداي جواني به كسب گوهر دانش نزد پدر بزرگوار سيد حسين قاضي و ميرزا موسوي تبريزي و ميرزا محمد علي قراچه داغي همّت گمارد.
پدرش به علم تفسير علاقهمند بود و در آن علم يد طولايي داشت. سيد علي آقا خود تصريح ميكند که مقداري تفسير را خدمت پدر خوانده است. همچنين ادبيات عربي و فارسي را نزد شاعر نامي و دانشمند معروف، ميرزا محمد تقي تبريزي معروف به حجت الاسلام و متخلص به نيّر آموخته و از وي اشعار زيادي به فارسي و عربي نقل ميکرد. نيز شعر طنز او را که هزار بيت بود، از بر کرده بود و ميخواند.