loading...
منتظران آخرین منجی
الحقیر بازدید : 106 دوشنبه 07 فروردین 1391 نظرات (0)

دروغ مصلحت آمیزچیست؟ در اسلام چه حکمی دارد؟ وآیا پیامبران و پیشوایان بزرگ چنین دروغی می گفته اند؟

 

پاسخ

دروغ ذاتاًکار فوق العاده بدی است و بسیاری از مشکلات و بدبختی ها و نابسامانی های اجتماعی کنونی ما براثر همین دروغ است ،در بعضی از بیاناتی که از ائمّه اهل بیت (علیه السلام) رسیده دروغ را کلید سایر گناهان شمرده اند!
ولی درعین حال در پاره ای از موارد استثنایی پیش آمدهایی می کند که اگر انسان در آنجا راست بگوید فتنه و فساد بزرگی بر پا می شود در حالی که اگر راست نگوید آتش فتنه خاموش می گردد،مثلاً هر گاه میان دو نفر اختلاف شدیدی باشد و یکی از آنها پشت سر دیگری بد گویی کند و ما هم بشنویم، وبدانیم که اگر در برابر سؤالاتی که می شود راست بگوییم و بد گوئی های اورا فاش کنیم آتش فتنه ای بر پا می شود که ممکن است تلفات و خسارات مهمّی به بار آورد،بدیهی است در چنین موردی راست گفتن کار غلطی است،و هیچ عاقلی نمی تواند بگوید در چنین موردی هم باید راست گفت،این یک قانون مسلّم عقلی است که هر گاه فساد چیزی،از صلاح آن بیشتر باشد ما باید از آن چیز بپرهیزیم. قوانین اسلامی نیز این حکم عقلی را تأیید نموده ،و درچنین موارد استثنایی از روی ضرورت ، دروغ گفتن را تجویز می کند.
ولی به دو موضوع باید مؤکّداً توجّه داشت :
نخست اینکه این موضوع کاملاً جنبه استثنایی دارد و جز در شرایط خاصّی دروغ گفتن جایز نیست و نباید عدّه ای موضوع ((دروغ مصلحت آمیز)) را دستاویز کرده و بدون جهت و یا برای بدست آوردن منافع شخصی غلطی دروغ بگویند و این عمل زشت را  به نام اینکه مصلحت ایجاب کرده مرتکب شوند.
دوّم اینکه اسلام به قدری به موضوع دروغ اهمّیّت داده که حتّی در موردی که ضرورت ایجاب می کند که انسان دروغ بگوید دستور((توریه)) داده و در میان دانشمندان و فقهاءِ ما این فتوی مشهور است.
منظور از ((توریه)) این است که در موارد ضروری به جای دروغ گفتن جمله ای گفته شود که شنونده به گمان خود از آن مطلبی استفاده کند در حالی که منظور گوینده چیز دیگری بوده است مثلاًکسی از ما بپرسد آیا فلان کس درباره من چنین حرف بدی زده؟ ما در جواب بگوییم : نه و منظورمان این باشد که به این عبارت نگفته،اگر چه همان مطلب را به عبارت دیگر گفته است،ولی شنونده از کلمه ((نه)) چنین می پندارد که اصلاً آن حرف درباره او گفته نشده است.
و اگر در کلمات پیشوایان دین به مقتضای ضرورت و حفظ جان و مال مردم و جلوگیری از اختلافات و فتنه ها دروغ مصلحت آمیزی بوده است حتماً از قبیل توریه است که دروغ محسوب نمی گردد.
این نکته هم ناگفته نماند در مواردی که وظیفه انسان توریه یا دروغ مصلحت آمیز باشد اگر راست بگوید گناه کرده و هر فسادی به وجود بیاید او مسؤل است! روشن است که در آیات قرآن هیچ گونه دروغ مصلحت آمیز و توریه وجود ندارد،یعنی درباره آیات و احکام الهی اصولاً چنین ضرورتی مفهوم ندارد.

 

ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش
درباره ما
این سایت در نظر دارد به امید خدا و یاری امام زمان (عج) بتواند برای معرفی دین و امام زمان قدمی بردارد شاید از ما راضی شوند . برای سلامتی و تعجیل در فرج آن حضرت 5 صلوات بفرستید .
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • نظرسنجی
    نظر شما درمورد مطلب ذکر شده چیست ؟
    آمار سایت
  • کل مطالب : 61
  • کل نظرات : 9
  • افراد آنلاین : 1
  • تعداد اعضا : 4
  • آی پی امروز : 10
  • آی پی دیروز : 5
  • بازدید امروز : 12
  • باردید دیروز : 6
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 47
  • بازدید ماه : 25
  • بازدید سال : 613
  • بازدید کلی : 12,959