الف) ازدواج
ازدواج، قراردادي بين زن و مرد است كه در هر جامعه بر اساس قواعد خاصي برقرار مي‌شود. اين عقد، مرحله مهمي ‌از زندگي زن و شوهر را به دنبال دارد كه بسياري از نيازهاي آن دو از اين طريق تأمين مي‌شود. ازدواج، در كلام اولياي دين اسلام در مرتبه اول سنت الهي1 و سنت همه پيامبران 2 به ويژه پيامبر اسلام ـصلي الله عليه و آله‌ـ اعلام شده است3. بخش مهمي ‌‌از نيازهاي انسان، مانند نياز جنسي، نياز دلبستگي و نياز به رشد و تعالي در پرتو ازدواج به بهترين نحو تأمين مي‌شود. اين نيازها از نظر روان شناسي جزء نيازهاي طبيعي انسان است كه همه انسان هاي سالم را در مرحله‌اي از زندگي درگير خود مي‌سازد4. بي‌توجهي و عدم ارضاي هر نياز انساني، موجب ناكامي‌ فرد و بروز ناهنجاري در او مي‌شود، از اين رو حركت انسان در مسير طبيعي، جز با ازدواج در مقطعي مناسب از زندگي، يعني جواني مقدور نيست. اين تحليل روان‌شناختي، كلام اولياي دين اسلام -عليهم السلام- را مبني بر اين‌كه ازدواج، سنت الهي و شيوه انبياء است، تبيين مي‌كند. «حصور» بودن [=ازدواج نكردن] دو پيامبر، حضرت عيسي و حضرت يحيي را مي‌توان استثنايي ميان انسان‌ها دانست، چنان‌كه اصل تولد حضرت عيسي و فرزنددار شدن حضرت زكريا(=‌‌پدر حضرت يحيي) در پيري، موارد استثنايي در طول تاريخ است و نمي‌تواند الگويي براي انسان‌ها در نظر گرفته شود، در حالي كه همه انبيا و اولياي الهي به اين سنت پايبند بودند.
اكنون با بررسي آثار ازدواج، تأثير آن را بر رشد و كمال انساني بررسي مي‌كنيم.

ب) آثار ازدواج
هر انسان در مرحله بلوغ و پس از آن، با نياز جنسي مواجه مي‌شود. ازدواج، يك بستر طبيعي و مناسب براي تأمين اين نياز است. در اين پديده يك رابطه جدّي بين زن و مرد، زمينه مناسب و سالمي‌‌براي ارضاي اين نياز فراهم مي‌كند. از آن‌جا كه اين

الف) ازدواج
ازدواج، قراردادي بين زن و مرد است كه در هر جامعه بر اساس قواعد خاصي برقرار مي‌شود. اين عقد، مرحله مهمي ‌از زندگي زن و شوهر را به دنبال دارد كه بسياري از نيازهاي آن دو از اين طريق تأمين مي‌شود. ازدواج، در كلام اولياي دين اسلام در مرتبه اول سنت الهي1 و سنت همه پيامبران 2 به ويژه پيامبر اسلام ـصلي الله عليه و آله‌ـ اعلام شده است3. بخش مهمي ‌‌از نيازهاي انسان، مانند نياز جنسي، نياز دلبستگي و نياز به رشد و تعالي در پرتو ازدواج به بهترين نحو تأمين مي‌شود. اين نيازها از نظر روان شناسي جزء نيازهاي طبيعي انسان است كه همه انسان هاي سالم را در مرحله‌اي از زندگي درگير خود مي‌سازد4. بي‌توجهي و عدم ارضاي هر نياز انساني، موجب ناكامي‌ فرد و بروز ناهنجاري در او مي‌شود، از اين رو حركت انسان در مسير طبيعي، جز با ازدواج در مقطعي مناسب از زندگي، يعني جواني مقدور نيست. اين تحليل روان‌شناختي، كلام اولياي دين اسلام -عليهم السلام- را مبني بر اين‌كه ازدواج، سنت الهي و شيوه انبياء است، تبيين مي‌كند. «حصور» بودن [=ازدواج نكردن] دو پيامبر، حضرت عيسي و حضرت يحيي را مي‌توان استثنايي ميان انسان‌ها دانست، چنان‌كه اصل تولد حضرت عيسي و فرزنددار شدن حضرت زكريا(=‌‌پدر حضرت يحيي) در پيري، موارد استثنايي در طول تاريخ است و نمي‌تواند الگويي براي انسان‌ها در نظر گرفته شود، در حالي كه همه انبيا و اولياي الهي به اين سنت پايبند بودند.
اكنون با بررسي آثار ازدواج، تأثير آن را بر رشد و كمال انساني بررسي مي‌كنيم.

ب) آثار ازدواج
هر انسان در مرحله بلوغ و پس از آن، با نياز جنسي مواجه مي‌شود. ازدواج، يك بستر طبيعي و مناسب براي تأمين اين نياز است. در اين پديده يك رابطه جدّي بين زن و مرد، زمينه مناسب و سالمي‌‌براي ارضاي اين نياز فراهم مي‌كند. از آن‌جا كه اين نياز طبيعي است، اگر در بستر ازدواج تأمين نشود، بايد سركوب شود يا در بستر ناسالم اخلاقي و بهداشتي تأمين شود و هر دو روند، به سلامت فرد و روند رشد او آسيب وارد مي‌كند. در هر صورت، نياز جنسي دغدغه خاطري براي فرد پديد مي‌آورد كه انرژي رواني او را تحليل برده و تمركز او را در جهت نيل به اهداف علمي ‌و رواني تضعيف مي‌كند.

همان‌گونه كه اشاره شد، نياز دلبستگي و انس، در طبيعت انساني وجود دارد و همين نياز، عاملي براي آفرينش انساني به نام حوّا در كنار حضرت آدم بود.5 اين نياز، در كودكي به سبب رابطه مناسب پدر و مادر تأمين مي‌شود. در جواني و بزرگسالي،